Trì hoãn là gì? Khái niệm, tác hại và cách rèn để sửa tính trì hoãn

Bạn có bao giờ cảm thấy mình luôn trì hoãn những công việc quan trọng? Hay bạn thường xuyên để mọi việc đến phút cuối mới bắt đầu? Ai trong chúng ta cũng từng ít nhất một lần trì hoãn công việc, dù biết rõ hậu quả. Tại sao chúng ta lại có xu hướng kéo dài thời gian hoàn thành nhiệm vụ, mặc dù biết rằng việc đó cần thiết? Qua bài viết sau đây, chúng ta hãy cùng Sunflower Academy tìm hiểu trì hoãn là gì, kể từ khái niệm, phân loại các dạng trì hoãn phổ biến, cũng như ảnh hưởng của nó trong cuộc sống và những cách rèn luyện để “đập tan” tính trì hoãn của bản thân.

Trì hoãn là gì? Khái niệm, tác hại và cách rèn để sửa tính trì hoãn.

Định nghĩa về sự trì hoãn.

Tìm hiểu khái niệm về sự trì hoãn nghĩa là gì? Trì hoãn (Procrastination) là thói quen xấu, thể hiện qua việc trì kéo dài thời gian hoàn thành công việc, mặc dù biết rõ sự cần thiết và hậu quả của việc chậm trễ. Người bị ảnh hưởng bởi sự trì hoãn thường không chủ động hoàn thành nhiệm vụ mà thay vào đó, họ sẽ tìm cách tránh né, đắm chìm trong những hoạt động không có giá trị, hoặc làm những việc khác thay vì hoàn thành trách nhiệm chính. Trì hoãn không chỉ làm giảm hiệu quả công việc mà còn gây ra cảm giác lo âu, căng thẳng, và đôi khi là tội lỗi. Dần dần, sự trì hoãn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự tự tin và ảnh hưởng tiêu cực đến các cơ hội trong sự nghiệp của người đó.

Dù có vẻ tương đồng, nhưng trì hoãn và chậm chạp là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Chậm chạp là một đặc điểm tính cách, thể hiện qua tốc độ làm việc hoặc suy nghĩ của một người. Người chậm chạp có thể hoàn thành công việc với tốc độ chậm hơn, nhưng họ vẫn làm việc đó một cách có trách nhiệm và nghiêm túc. Ngược lại, người trì hoãn có xu hướng cố tình kéo dài thời gian hoàn thành công việc dù họ hoàn toàn có khả năng thực hiện. Tính cách trái ngược với trì hoãn chính là sự chủ động và quyết đoán, những yếu tố giúp một người hoàn thành công việc một cách kịp thời và hiệu quả.

Để hiểu rõ hơn về trì hoãn, chúng ta cần phân biệt nó với các khái niệm “niềm tin”, “ý chí”, “nghị lực”, “khát khao”. Cụ thể như sau:

• Niềm tin (Belief): Niềm tin là sự tin tưởng vào khả năng của bản thân, người khác hoặc vào một ý tưởng nào đó. Niềm tin có thể là động lực giúp chúng ta bắt tay vào công việc, nhưng nó không phải là yếu tố quyết định trong việc đối mặt với sự trì hoãn. Một người có thể tin vào khả năng hoàn thành công việc của mình nhưng vẫn tiếp tục trì hoãn, do lo lắng về kết quả hoặc sợ thất bại. Trong trường hợp này, niềm tin không đủ mạnh để vượt qua cảm giác lo âu và sự chần chừ.
• Khát khao (Desire): Khát khao là một mong muốn mạnh mẽ để đạt được một mục tiêu nào đó. Tuy nhiên, khát khao không phải lúc nào cũng chuyển thành hành động ngay lập tức. Đôi khi, một người có thể có khát khao mạnh mẽ để thành công, nhưng nếu không có một kế hoạch rõ ràng hoặc chiến lược thực hiện, khát khao đó có thể chỉ là một ảo tưởng. Nếu thiếu sự điều phối giữa cảm xúc và hành động, khát khao có thể dẫn đến sự trì hoãn. Khi thiếu một lộ trình rõ ràng, chúng ta sẽ cảm thấy bối rối và không biết bắt đầu từ đâu, dẫn đến việc trì hoãn.
• Ý chí (Willpower): Ý chí là khả năng kiên trì và giữ vững quyết tâm khi đối mặt với thử thách hoặc sự phân tâm. Dù ý chí rất quan trọng trong việc vượt qua sự trì hoãn, nó không phải là yếu tố duy nhất quyết định thành công. Một người có ý chí mạnh mẽ có thể vẫn gặp phải sự trì hoãn nếu thiếu các chiến lược quản lý thời gian hiệu quả. Hơn nữa, môi trường xung quanh và các yếu tố như sự phân tâm cũng có thể ảnh hưởng đến sức mạnh ý chí. Một người có ý chí nhưng thiếu sự tập trung sẽ vẫn gặp khó khăn trong việc thực hiện các công việc đúng hạn.
• Nghị lực (Resilience): Nghị lực là khả năng phục hồi sau thất bại và sự cố, giúp chúng ta không bỏ cuộc khi gặp khó khăn. Mặc dù nghị lực có thể giúp chúng ta vượt qua những thử thách lớn trong cuộc sống, nó không trực tiếp giải quyết vấn đề trì hoãn. Thực tế, sự trì hoãn thường xảy ra khi chúng ta cảm thấy thiếu nghị lực hoặc thiếu tự tin để bắt đầu một công việc khó khăn. Điều này dẫn đến việc chúng ta cảm thấy ngại ngùng hoặc không muốn bắt tay vào công việc. Khi thiếu nghị lực, chúng ta dễ bị choáng ngợp và chọn cách trì hoãn thay vì hành động ngay lập tức.

Ví dụ, một sinh viên có niềm tin vào khả năng học tập của mình (niềm tin), có khát khao đạt điểm cao (khát khao), và có ý chí kiên cường (ý chí). Tuy nhiên, cậu ấy vẫn có thể trì hoãn việc học tập (trì hoãn) vì nhiều lý do khác nhau, chẳng hạn như sợ thất bại, thiếu động lực, hoặc bị phân tâm bởi các yếu tố bên ngoài.

Như vậy, trì hoãn không chỉ đơn thuần là sự chậm chạp, mà là hành vi cố tình kéo dài thời gian mặc dù nhận thức được tác hại của nó. Sự trì hoãn khác biệt với các khái niệm như niềm tin, ý chí, nghị lực hay khát khao, bởi nó phản ánh sự mất kết nối giữa nhận thức, cảm xúc và hành động. Hiểu rõ bản chất của sự trì hoãn là bước đầu tiên để chúng ta có thể nhận diện và khắc phục thói quen này. Tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các hình thức trì hoãn thường gặp trong cuộc sống.

Phân loại các hình thức của sự trì hoãn trong đời sống.

Sự trì hoãn được thể hiện qua những khía cạnh nào trong đời sống của con người? Trong cuộc sống hiện đại, sự trì hoãn len lỏi vào nhiều ngóc ngách, ảnh hưởng đến hiệu quả công việc, học tập và sức khỏe của chúng ta. Từ việc nhỏ như dọn dẹp nhà cửa đến những quyết định quan trọng như thay đổi nghề nghiệp, sự trì hoãn đều có thể xuất hiện.

• Trì hoãn trong học tập: Trong môi trường học tập, trì hoãn thường xuyên xuất hiện ở học sinh, sinh viên. Thay vì dành thời gian để ôn tập, làm bài, họ lại dễ dàng bị lôi cuốn bởi các hoạt động giải trí như lướt web, xem phim, hay chơi game. Hành động này không chỉ làm giảm hiệu quả học tập mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả học tập lâu dài, thậm chí có thể dẫn đến việc bỏ lỡ cơ hội nghề nghiệp sau này.
• Trì hoãn trong công việc: Trong môi trường công sở, trì hoãn có thể biểu hiện qua việc dồn công việc đến gần hạn chót mới bắt đầu làm hoặc né tránh trách nhiệm. Đây là một thói quen xấu, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng công việc, làm giảm hiệu suất và uy tín cá nhân trong công ty. Đồng thời, thói quen này cũng cản trở khả năng thăng tiến và phát triển sự nghiệp lâu dài.
• Trì hoãn trong sức khỏe: Dù biết rõ việc duy trì một lối sống lành mạnh có lợi cho sức khỏe, nhiều người vẫn trì hoãn việc thay đổi thói quen sinh hoạt. Họ tìm lý do để không thực hiện các kế hoạch chăm sóc sức khỏe như tập thể dục, ăn uống khoa học hoặc đi kiểm tra sức khỏe định kỳ. Khi tình trạng này kéo dài, nó có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và khó khắc phục.
• Trì hoãn trong thay đổi: Đôi khi, trì hoãn xuất hiện trong việc thay đổi thói quen, tính cách hay các khía cạnh khác của bản thân. Những người này cảm thấy khó khăn trong việc thay đổi vì sợ rằng sẽ không thành công, hoặc vì không biết bắt đầu từ đâu. Sự trì hoãn này có thể khiến họ không thể phát triển bản thân theo đúng tiềm năng, làm giảm khả năng vượt qua thử thách và đạt được mục tiêu.
• Trì hoãn trong quyết định: Một số người gặp khó khăn trong việc đưa ra quyết định, đặc biệt là khi những quyết định đó liên quan đến các vấn đề quan trọng hoặc rủi ro cao. Họ luôn lo sợ sai lầm hoặc không muốn chịu trách nhiệm, từ đó cứ lưỡng lự và trì hoãn việc quyết định. Điều này có thể khiến họ bỏ lỡ các cơ hội, hoặc không thể tiến hành các bước quan trọng để phát triển sự nghiệp và cuộc sống.
• Trì hoãn trong mục tiêu: Nhiều người có những ước mơ lớn, nhưng lại sợ thất bại hoặc sợ sự đánh giá từ người khác, vì vậy họ trì hoãn việc theo đuổi đam mê của mình. Thực tế, việc trì hoãn này có thể khiến họ sống trong sự nuối tiếc và không bao giờ thực hiện được những ước mơ lớn lao của bản thân.

Có thể nói rằng, trì hoãn là một “kẻ thù thầm lặng” cản trở chúng ta trên con đường phát triển bản thân và đạt được mục tiêu. Việc nhận diện các hình thức trì hoãn trong cuộc sống là bước quan trọng để hiểu rõ và kiểm soát thói quen này, từ đó tìm ra giải pháp khắc phục hiệu quả. Tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về những tác động tiêu cực mà sự trì hoãn gây ra.

Tác động của sự trì hoãn trong cuộc sống.

Tính trì hoãn, do dự gây ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của chúng ta? Sự trì hoãn không chỉ đơn thuần là việc chậm trễ, mà nó còn kéo theo một loạt các hệ lụy tiêu cực, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần, hiệu quả công việc, các mối quan hệ và sự phát triển cá nhân. Cùng đi sâu vào phân tích những tác động của sự trì hoãn, từ đó nhận thức rõ sự cần thiết của việc thay đổi thói quen này.

• Ảnh hưởng đến hiệu quả và học tập: Trì hoãn là nguyên nhân làm giảm hiệu suất làm việc và học tập. Khi chúng ta không thể tập trung vào nhiệm vụ hiện tại, việc hoàn thành công việc đúng hạn trở nên khó khăn hơn, dẫn đến kết quả kém chất lượng. Sự chần chừ làm cho chúng ta cảm thấy lúng túng và thiếu động lực, từ đó trì hoãn tiếp tục kéo dài, tạo ra một vòng luẩn quẩn.
• Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần: Trì hoãn không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất mà còn tác động đến sức khỏe tinh thần. Cảm giác lo lắng, căng thẳng, tội lỗi và sự thiếu tự tin là những cảm giác phổ biến mà những người hay trì hoãn thường gặp phải. Khi công việc không được hoàn thành, những cảm xúc tiêu cực này tích tụ, có thể dẫn đến trầm cảm hoặc cảm giác mất kiểm soát.
• Ảnh hưởng đến các mối quan hệ: Sự trì hoãn có thể tác động tiêu cực đến các mối quan hệ cá nhân và công việc. Khi chúng ta không thực hiện đúng cam kết, không giữ lời hứa hoặc không hoàn thành trách nhiệm, điều này sẽ làm giảm lòng tin và uy tín trong mắt người khác. Sự thiếu trách nhiệm này có thể dẫn đến sự gián đoạn trong các mối quan hệ quan trọng.
• Ảnh hưởng đến phát triển cá nhân: Trì hoãn cũng có thể kìm hãm sự phát triển cá nhân. Khi chúng ta bỏ lỡ cơ hội hoặc không dám đối mặt với thử thách, điều này ngăn cản sự tiến bộ trong cuộc sống. Sự thiếu hành động có thể khiến cho chúng ta bỏ qua cơ hội để phát triển kỹ năng mới, học hỏi và đạt được những mục tiêu cá nhân.
• Ảnh hưởng đến công việc và sự nghiệp: Trong môi trường công việc, trì hoãn có thể dẫn đến việc hoàn thành công việc không đúng thời gian hoặc chất lượng thấp, điều này ảnh hưởng đến đánh giá của cấp trên và cơ hội thăng tiến. Trì hoãn có thể khiến cho chúng ta cảm thấy áp lực và không thể kiểm soát công việc, từ đó làm giảm cơ hội thành công trong sự nghiệp.
• Ảnh hưởng đến sự tự tin vào bản thân: Sự trì hoãn thường đi kèm với cảm giác tự ti, khiến cho chúng ta nghi ngờ khả năng của chính mình. Những người hay trì hoãn có thể cảm thấy mình không đủ năng lực để hoàn thành công việc hoặc không đáng tin cậy. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến lòng tự trọng và sự tự tin trong cuộc sống hàng ngày.

Từ những thông tin trên cho thấy, trì hoãn là một “virus” nguy hiểm, có thể lây lan và gây tổn hại đến nhiều khía cạnh trong cuộc sống của chúng ta. Nó ảnh hưởng đến năng suất làm việc, sức khỏe thể chất và tinh thần, làm suy giảm chất lượng các mối quan hệ và cản trở con đường phát triển bản thân. Vì vậy, việc nhận thức và khắc phục tính trì hoãn là vô cùng quan trọng để chúng ta có thể sống một cuộc đời trọn vẹn và ý nghĩa hơn. Tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những biểu hiện cụ thể của người có tính trì hoãn.

Biểu hiện của người có sự trì hoãn, do dự.

Làm sao để nhận biết một người có tính trì hoãn và luôn do dự, chần chừ? Người có tính trì hoãn thường có những biểu hiện đặc trưng trong suy nghĩ, lời nói, hành động, cảm xúc và cách quản lý thời gian. Việc nhận biết những biểu hiện này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản thân mà còn là bước đầu tiên để thay đổi và hướng đến một cuộc sống hiệu quả hơn.

• Biểu hiện trong suy nghĩ và thái độ: Người trì hoãn thường có những suy nghĩ như “để mai tính”, “còn nhiều thời gian”, hoặc tìm mọi lý do để biện minh cho việc không thực hiện công việc ngay lập tức. Họ không có sự quyết tâm mạnh mẽ, hay trì hoãn việc ra quyết định quan trọng, và thường thiếu sự kỷ luật để thực hiện kế hoạch đã đề ra. Thái độ thiếu trách nhiệm và không có kế hoạch rõ ràng là dấu hiệu điển hình của người có tính trì hoãn.
• Biểu hiện trong lời nói và hành động: Người có tính trì hoãn thường hứa hẹn nhiều nhưng không thực hiện cam kết đó. Họ có thể thốt ra những lời như “tôi sẽ làm ngay bây giờ” nhưng lại không có hành động cụ thể. Khi được giao nhiệm vụ, họ có thể chuyển hướng, làm những việc ít quan trọng hơn để tránh né công việc chính. Điều này không chỉ gây ra sự mất lòng tin từ người khác mà còn khiến họ cảm thấy mình bị áp lực vì không thể hoàn thành công việc đúng hạn.
• Biểu hiện trong cảm xúc và tinh thần: Trì hoãn kéo theo một loạt cảm xúc tiêu cực. Người trì hoãn thường xuyên cảm thấy lo lắng, căng thẳng vì công việc chưa được giải quyết, đặc biệt là khi deadline đến gần. Họ cũng dễ có cảm giác tội lỗi, bất an về việc không hoàn thành nhiệm vụ đúng hạn. Cảm giác này có thể kéo dài, làm giảm hiệu quả công việc và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
• Biểu hiện trong đời sống và phát triển: Sự trì hoãn có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt trong cuộc sống. Trong công việc, học tập, và các mối quan hệ cá nhân, người trì hoãn có thể mất đi cơ hội thăng tiến, không hoàn thành các dự án quan trọng, hoặc bỏ lỡ những cơ hội quý giá. Thậm chí, sự trì hoãn còn có thể gây rạn nứt các mối quan hệ, khiến người khác cảm thấy họ thiếu trách nhiệm và không đáng tin cậy.
• Biểu hiện trong quản lý thời gian: Người có tính trì hoãn không chỉ gặp khó khăn trong việc hoàn thành nhiệm vụ mà còn gặp vấn đề trong việc quản lý thời gian. Họ thường thiếu sự tập trung, khó khăn trong việc tổ chức công việc một cách khoa học và hiệu quả. Điều này dẫn đến việc làm việc không có kế hoạch, thiếu sự ưu tiên hợp lý cho các nhiệm vụ quan trọng, từ đó tạo ra sự căng thẳng không cần thiết.

Nhìn chung, người trì hoãn thường thiếu sự tập trung, thiếu quyết đoán và không có khả năng quản lý thời gian hiệu quả. Nhận thức được những biểu hiện này sẽ giúp chúng ta có cái nhìn rõ ràng hơn về vấn đề, từ đó tìm kiếm giải pháp khắc phục hiệu quả.

Cách rèn luyện để sửa tính trì hoãn.

Làm thế nào để chúng ta có thể rèn luyện và sửa tính trì hoãn, từ đó có tư tưởng cởi mở và trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình? Vượt qua sự trì hoãn là một hành trình đòi hỏi sự kiên trì và nỗ lực. Tuy nhiên, với những phương pháp đúng đắn, chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi thói quen xấu này. Hãy cùng khám phá các chiến lược hiệu quả để rèn luyện bản thân, từ việc nhận diện nguyên nhân, thiết lập mục tiêu, quản lý thời gian đến việc tạo động lực và tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia.

• Nhận diện nguyên nhân trì hoãn: Trì hoãn thường bắt nguồn từ một số yếu tố tâm lý như sự sợ hãi thất bại hoặc cảm giác lo lắng khi phải đối mặt với một công việc quá lớn. Nhiều người trì hoãn vì thiếu tự tin vào khả năng của mình hoặc không cảm thấy hứng thú với nhiệm vụ được giao. Do đó, việc nhận diện rõ nguyên nhân gây trì hoãn là vô cùng quan trọng để đưa ra các giải pháp khắc phục hiệu quả. Thấu hiểu bản thân và tìm ra động lực đích thực là chìa khóa để vượt qua cảm giác trì trệ này.
• Thiết lập mục tiêu thật rõ ràng: Để khắc phục tính trì hoãn, việc thiết lập mục tiêu rõ ràng và cụ thể là điều vô cùng cần thiết. Những mục tiêu lớn thường khiến cho chúng ta cảm thấy choáng ngợp và không biết bắt đầu từ đâu. Do đó, chia nhỏ các mục tiêu thành từng bước nhỏ và dễ đạt được sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn trong việc thực hiện. Những thành tựu nhỏ này không chỉ giúp bạn tiến bộ mỗi ngày mà còn tạo ra động lực lớn để hoàn thành những mục tiêu lớn hơn.
• Lập kế hoạch và quản lý thời gian: Kế hoạch rõ ràng và việc quản lý thời gian khoa học sẽ giúp bạn không còn cảm giác thiếu tổ chức và khó khăn trong việc xác định các ưu tiên. Việc lên lịch cho từng ngày, từng tuần sẽ tạo ra một khung thời gian hợp lý để bạn có thể hoàn thành công việc mà không cảm thấy bị áp lực. Các công cụ quản lý thời gian, như lịch điện tử, ứng dụng nhắc nhở, có thể hỗ trợ bạn theo dõi tiến độ công việc và điều chỉnh lịch trình khi cần thiết.
• Tạo thói quen làm việc ngay lập tức: Đôi khi, chỉ cần bắt đầu là bạn đã chiến thắng một phần của trì hoãn. Những công việc nhỏ nhưng quan trọng có thể giúp bạn dễ dàng vượt qua cảm giác trì trệ. Nếu bạn trì hoãn việc bắt đầu vì nghĩ rằng công việc quá khó khăn, hãy thử tập trung vào những bước đơn giản, dễ làm để tạo đà cho sự tiến bộ. Hãy duy trì thói quen này để những công việc lớn dần trở thành những thói quen dễ dàng, tự nhiên hơn trong cuộc sống hàng ngày.
• Loại bỏ những yếu tố gây xao nhãng: Môi trường làm việc có ảnh hưởng rất lớn đến năng suất và khả năng tập trung. Các yếu tố gây xao nhãng như điện thoại, thông báo, mạng xã hội hay các cuộc trò chuyện không liên quan có thể khiến cho bạn dễ dàng mất tập trung và trì hoãn công việc. Để khắc phục điều này, hãy tìm một không gian yên tĩnh, có ít tác động từ bên ngoài, đồng thời tắt những thông báo không cần thiết để hoàn toàn chú tâm vào nhiệm vụ của mình..
• Tự tạo ra động lực cho bản thân: Một trong những cách để giữ động lực và làm việc hiệu quả là tự thưởng cho bản thân sau khi hoàn thành công việc. Đây có thể là một món quà nhỏ, một buổi nghỉ ngơi thư giãn hoặc một hoạt động mà bạn yêu thích. Việc này không chỉ tạo ra niềm vui sau khi hoàn thành nhiệm vụ mà còn giúp bạn duy trì động lực để tiếp tục tiến về phía trước.
• Tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp: Nếu bạn cảm thấy quá khó khăn trong việc tự thay đổi và cải thiện tính trì hoãn của mình, hãy xem xét việc tìm đến sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý hoặc tham gia vào các khóa học phát triển bản thân. Những chuyên gia này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tâm lý của mình, đồng thời cung cấp những chiến lược và phương pháp hữu hiệu để cải thiện thói quen trì hoãn và nâng cao hiệu quả công việc.

Tóm lại, trì hoãn là một thói quen xấu có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến cuộc sống. Tuy nhiên, đây không phải là một vấn đề nan giải. Bằng sự quyết tâm và các phương pháp rèn luyện phù hợp, chúng ta hoàn toàn có thể vượt qua sự trì hoãn, nâng cao hiệu suất làm việc và hướng đến một cuộc sống tích cực hơn.

Kết luận.

Thông qua sự tìm hiểu trì hoãn là gì, kể từ khái niệm, phân loại các dạng trì hoãn phổ biến, cũng như ảnh hưởng của nó trong cuộc sống, mà Sunflower Academy đã trình bày ở trên. Hy vọng bạn đã nhận ra rằng trì hoãn là một thói quen xấu và không dễ dàng phá bỏ, nhưng nếu chúng ta quyết tâm, nó sẽ không còn là rào cản. Điều quan trọng là xác định nguyên nhân gây trì hoãn, đặt ra mục tiêu rõ ràng và cụ thể, đồng thời phát triển khả năng quản lý thời gian hiệu quả. Để làm được điều này, mỗi bước tiến dù nhỏ cũng đều là chiến thắng. Hãy nhớ rằng sự thay đổi cần sự kiên trì và quyết tâm, đừng vội vàng, nhưng cũng đừng ngừng cố gắng. Sự kiên nhẫn và nỗ lực là nền tảng cho mọi thành công.