Những lợi ích của việc thấu hiểu chính mình mang lại cho chúng ta?
Nhiều người thường nghĩ: sống là cứ làm, cứ cố gắng, cứ phản ứng với cuộc đời rồi mọi thứ sẽ dần ổn. Nhưng theo các chuyên gia trị liệu tâm lý, nếu chúng ta không thật sự hiểu mình đang sống vì điều gì, cảm thấy gì và phản ứng từ đâu – thì ta đang sống bằng bản năng chứ không phải bằng tỉnh thức. Việc thấu hiểu chính mình không chỉ giúp ta sống thật mà còn sống đúng, sống sâu và sống đủ. Qua bài viết sau đây, cùng Sunflower Academy chúng ta sẽ khai thác chủ đề những lợi ích của việc thấu hiểu chính mình mang lại cho đời sống và hạnh phúc cá nhân của ta.
Những lợi ích của việc thấu hiểu chính mình mang lại cho chúng ta?
Giúp tách mình khỏi vòng xoáy phản ứng và lựa chọn hành vi có ý thức.
Vì sao nhiều người hay nói “Tôi không hiểu sao mình lại nổi giận, lại bỏ cuộc, lại trốn chạy”? Theo nhà trị liệu hành vi Ý Lan Nguyễn, phần lớn hành vi hằng ngày của con người xuất phát từ phản xạ vô thức – không phải từ lựa chọn có chủ đích.
Thấu hiểu bản thân là khả năng dừng lại một nhịp để quan sát chính mình. Là khi bạn có thể thấy cơn giận đang trỗi dậy – nhưng không để nó điều khiển. Là khi bạn không nói lời tổn thương chỉ vì người khác chạm trúng một nỗi đau chưa lành. Từ đó, bạn chọn hành động khác – không vì né tránh, mà vì hiểu rõ điều gì đang diễn ra bên trong.
Lợi ích của việc thấu hiểu chính mình là giúp ta thoát khỏi mô thức phản ứng lặp lại – để bắt đầu làm chủ cảm xúc, suy nghĩ và hành vi của chính mình. Đây chính là bước đầu tiên để trưởng thành nội tâm.
Giúp gọi tên được nhu cầu thật, từ đó giảm tổn thương lan truyền.
Vì sao chúng ta dễ buồn, dễ thất vọng, dễ giận dỗi nhưng không rõ vì điều gì? Bởi vì cảm xúc chỉ là biểu hiện – còn gốc rễ là những nhu cầu chưa được gọi tên. Theo nhà trị liệu cảm xúc Ngô Thị Minh Châu, mỗi cảm xúc là tín hiệu chỉ báo một nhu cầu đang bị bỏ quên.
Thấu hiểu bản thân là khả năng hỏi ngược lại mình: “Mình đang cần điều gì?”, “Mình muốn được công nhận, nghỉ ngơi, hay kết nối?”, “Cơn buồn này là vì mình cô đơn thật, hay vì kỳ vọng không được đáp ứng?”. Khi trả lời được, ta không còn phản ứng bằng trách móc mà bằng sự thành thật và rõ ràng.
Lợi ích của việc thấu hiểu chính mình là giúp ta chủ động giao tiếp nhu cầu, thay vì biến nó thành đòi hỏi hoặc gánh nặng lên người khác. Từ đó, các mối quan hệ cũng được chữa lành từ gốc.
Giúp dừng việc so sánh và bắt đầu sống theo hệ giá trị riêng.
Tại sao nhiều người thấy mệt mỏi vì cảm giác luôn thua kém, không đủ, bị tụt lại? Vì họ đang sống theo tiêu chuẩn mượn từ người khác – chứ không xuất phát từ giá trị bên trong. Theo huấn luyện viên nội tâm Minh Hương, người không rõ điều gì là quan trọng với mình sẽ dễ chạy theo điều quan trọng với người khác.
Khi thấu hiểu chính mình, bạn biết rõ: điều gì là “đủ”, điều gì là “đáng”, điều gì là “nên” – không vì chạy theo, mà vì phù hợp. Khi ấy, bạn sẽ biết từ chối những điều không hợp mà không thấy tội lỗi. Bạn cũng không cần thắng, cần chứng minh, hay cần giống ai đó.
Lợi ích của việc thấu hiểu chính mình là giúp bạn bắt đầu sống đúng nhịp sống của bản thân. Một cuộc sống không ồn ào – nhưng đầy đủ. Không hào nhoáng – nhưng có chiều sâu. Không hơn ai – nhưng không thua chính mình.
Giúp tạo nên ranh giới lành mạnh trong các mối quan hệ.
Vì sao có những người luôn rơi vào mối quan hệ khiến mình kiệt sức, chịu đựng và không dám thoát ra? Vì họ không hiểu đâu là giới hạn của mình, đâu là điều cần giữ và điều nên buông. Khi không hiểu mình, ta dễ chấp nhận vì sợ mất – dù đang tổn thương từng ngày.
Thấu hiểu chính mình là khả năng đặt ranh giới mà không cảm thấy có lỗi. Là khi bạn biết rõ: điều gì khiến mình cạn năng lượng, điều gì khiến mình sống sai với chính mình, và dám nói “không” một cách nhẹ nhàng. Là khi bạn có thể giữ lòng tốt – nhưng không để người khác xâm phạm.
Lợi ích của việc thấu hiểu chính mình là giúp các mối quan hệ trở nên rõ ràng, lành mạnh và có chiều sâu. Bạn không còn cần giữ một mối quan hệ chỉ để có cảm giác thuộc về mà vì nó thật sự nuôi dưỡng bạn.
Thấu hiểu bản thân là gốc rễ cho sự trưởng thành bền vững.
Vì sao nhiều người giỏi vẫn thấy mất phương hướng, nhiều người thành công nhưng vẫn trống rỗng? Vì họ lớn lên trong hành động – nhưng chưa trưởng thành trong nội tâm. Họ biết làm – nhưng chưa biết vì sao mình làm.
Theo tiến sĩ tâm lý Phạm Thị Thu Hà, một người thực sự trưởng thành là người biết đứng lại để hiểu chính mình: “Tôi là ai?”, “Tôi đang sống vì điều gì?”, “Tôi cần điều gì để sống trọn vẹn hơn?”. Khi trả lời được, họ mới thật sự tự do trong cuộc đời mình – không còn lệ thuộc vào thành tích, hình ảnh hay sự công nhận.
Lợi ích của việc thấu hiểu chính mình không chỉ là sống tốt hơn mà là sống thật hơn, sâu hơn và bền vững hơn. Vì khi hiểu mình đủ sâu, ta sẽ không còn phải gồng, không còn phải chạy, không còn phải cố mà vẫn có thể sống đúng với chính mình.
Kết luận.
Thông qua việc khai thác chủ đề những lợi ích của việc thấu hiểu chính mình mang lại cho chúng ta, mà Sunflower Academy đã trình bày ở trên. Hy vọng bạn đã nhận ra rằng: một cuộc sống đúng nghĩa không nằm ở việc hoàn hảo mà nằm ở sự hiểu biết sâu sắc về bản thân. Khi ta hiểu mình, ta cũng học được cách yêu mình đúng, và từ đó, mới có thể yêu người khác bằng sự tử tế không điều kiện.
