Lảm nhảm là gì? Khái niệm, tác hại và cách rèn luyện để nói chuyện súc tích, có trọng tâm hơn

Trong giao tiếp hằng ngày, khả năng diễn đạt súc tích và có trọng tâm đóng vai trò then chốt trong việc tạo dựng thiện cảm và hiệu quả truyền đạt. Tuy nhiên, không ít người rơi vào thói quen “lảm nhảm” – nói liên tục những điều vô nghĩa, thiếu liên kết, khiến người nghe cảm thấy khó hiểu và mệt mỏi. Thói quen này không chỉ làm giảm chất lượng giao tiếp mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh cá nhân và các mối quan hệ xã hội. Qua bài viết sau đây, chúng ta hãy cùng Sunflower Academy tìm hiểu lảm nhảm là gì, kể từ khái niệm, phân loại các hình thức của lảm nhảm phổ biến, cũng như vai trò của nó trong cuộc sống và những cách rèn luyện để nói chuyện súc tích, có trọng tâm hơn.

Lảm nhảm là gì? Khái niệm, tác hại và cách rèn luyện để nói chuyện súc tích, có trọng tâm hơn.

Định nghĩa về lảm nhảm.

Tìm hiểu khái niệm về lảm nhảm nghĩa là gì? Lảm nhảm (Meaningless Talking hay Babbling, Rambling, Nonsensical Speech) là hành vi giao tiếp thể hiện qua việc nói liên tục những điều vô nghĩa, không có cấu trúc rõ ràng hoặc không dẫn tới một mục đích cụ thể nào. Người có thói quen lảm nhảm thường nói luôn mồm, thiếu trọng tâm, khiến người nghe cảm thấy khó hiểu, mệt mỏi hoặc thậm chí bối rối vì không rõ nội dung chính là gì. Mặc dù đôi khi việc lảm nhảm xuất phát từ tâm trạng bất ổn hoặc nhu cầu giải tỏa cảm xúc, nhưng nếu kéo dài, nó sẽ làm giảm nghiêm trọng chất lượng giao tiếp. Các sắc thái phổ biến của lảm nhảm bao gồm: nói vòng vo, nói lung tung, diễn đạt lộn xộn, và không thể kết nối logic giữa các ý.

Lảm nhảm thường bị nhầm lẫn với ba khái niệm khác: nói nhiều, nói dài dòng, và độc thoại nội tâm, nhưng giữa chúng có những điểm khác biệt rõ ràng. Cụ thể, nói nhiều chỉ lượng lời nói lớn nhưng vẫn có thể có nội dung rõ ràng; nói dài dòng liên quan đến việc diễn đạt rườm rà nhưng vẫn xoay quanh một trọng tâm nhất định; còn độc thoại nội tâm là quá trình tự trò chuyện với chính mình, thường không nhằm mục đích giao tiếp với người khác. Ngược lại, lảm nhảm không chỉ nhiều lời mà còn thiếu định hướng, dẫn tới sự hỗn loạn trong giao tiếp. Những khái niệm trái ngược với lảm nhảm gồm: sự ngắn gọn, diễn đạt có trọng tâm và khả năng truyền đạt súc tích.

Để hiểu rõ hơn về lảm nhảm, chúng ta cần phân biệt với một số khái niệm khác như nói nhiều, dài dòng, độc thoại và lan man. Cụ thể như sau:

• Nói nhiều (Talkativeness): Nói nhiều là thói quen giao tiếp với tần suất cao, lượng lời nói lớn, nhưng không nhất thiết thiếu nội dung. Người nói nhiều vẫn có thể trình bày mạch lạc, giữ được liên kết giữa các ý tưởng và hướng tới mục tiêu truyền đạt rõ ràng. Khác với lảm nhảm – vốn thiếu mạch lạc và dễ gây rối loạn nội dung – nói nhiều thiên về lượng lời chứ không đồng nghĩa với sự vô nghĩa.
• Dài dòng (Wordiness): Nói dài dòng là cách diễn đạt thông tin bằng việc thêm vào quá nhiều chi tiết phụ, khiến câu chuyện trở nên lê thê. Tuy nhiên, nói dài dòng thường vẫn xoay quanh một chủ đề chính. Khác với lảm nhảm, nơi trọng tâm hoàn toàn có thể bị lạc mất, nói dài dòng dù rườm rà nhưng thường duy trì được ý chính của nội dung.
• Độc thoại (Self-Talk): Độc thoại nội tâm là quá trình trò chuyện âm thầm với chính mình, nhằm phản ánh suy nghĩ, cảm xúc hoặc lập kế hoạch cá nhân. Đây là một hoạt động nội tâm tích cực nếu được kiểm soát hợp lý. Trái ngược với lảm nhảm – vốn là hành vi giao tiếp bên ngoài thiếu định hướng – độc thoại nội tâm không nhằm vào đối tượng người nghe và không làm ảnh hưởng đến chất lượng giao tiếp xã hội.
• Lan man (Rambling): Lan man là kiểu nói chuyện kéo dài mà thiếu sự tập trung vào mục tiêu cụ thể, dễ dàng chuyển chủ đề một cách tự phát. Lan man và lảm nhảm có điểm tương đồng ở sự thiếu trọng tâm, nhưng lảm nhảm nổi bật hơn ở tính chất vô nghĩa: các nội dung được nói ra không chỉ lệch chủ đề mà còn thiếu giá trị thông tin, khiến người nghe bối rối và khó tiếp nhận.

Ví dụ, trong một buổi họp nhóm, nếu một thành viên liên tục nói sang các chủ đề không liên quan, tự lặp lại những thông tin vụn vặt mà không làm rõ được quan điểm chính, đó là biểu hiện của lảm nhảm. Trái lại, một thành viên khác có thể trình bày nhiều chi tiết, nhưng từng điểm đều xoay quanh mục tiêu cuộc họp, thì đó chỉ đơn thuần là nói dài dòng chứ không phải lảm nhảm.

Như vậy, lảm nhảm là hành vi giao tiếp tiêu cực, thể hiện sự thiếu trọng tâm và gây ra sự hỗn loạn trong truyền đạt thông tin. Việc nhận diện và điều chỉnh thói quen này sẽ giúp nâng cao khả năng giao tiếp mạch lạc, súc tích và tạo thiện cảm trong mọi tương tác xã hội. Ở nội dung tiếp theo, chúng ta sẽ cùng khám phá các hình thức phổ biến của lảm nhảm trong đời sống.

Phân loại các hình thức của lảm nhảm trong đời sống.

Lảm nhảm được thể hiện qua những khía cạnh nào trong đời sống của con người? Thói quen lảm nhảm không chỉ xuất hiện trong lời nói thông thường mà còn bộc lộ trong nhiều phương diện khác nhau của đời sống giao tiếp, từ công việc, học tập cho đến các mối quan hệ cá nhân. Mỗi bối cảnh lại làm nổi bật một sắc thái khác nhau của hành vi này, gây tác động tiêu cực đến hiệu quả truyền đạt và chất lượng kết nối giữa con người với nhau. Cụ thể như sau:

• Lảm nhảm trong tình cảm, mối quan hệ: Trong các mối quan hệ tình cảm, lảm nhảm thể hiện qua việc nói liên tục những chuyện không rõ ràng, không trọng tâm, khiến đối phương cảm thấy nhàm chán hoặc khó chịu. Việc lảm nhảm về những điều nhỏ nhặt cũng làm giảm đi sự sâu sắc và chân thành cần thiết trong mối quan hệ, dễ gây ra hiểu lầm và khoảng cách cảm xúc giữa hai người.
• Lảm nhảm trong đời sống, giao tiếp: Trong giao tiếp hằng ngày, lảm nhảm bộc lộ qua việc trò chuyện mà không có mục tiêu rõ ràng, sa vào những chủ đề vụn vặt hoặc thay đổi chủ đề liên tục mà không kết nối được thông điệp tổng thể. Điều này khiến người nghe cảm thấy mệt mỏi, mất tập trung và dần mất hứng thú trong cuộc trò chuyện.
• Lảm nhảm trong kiến thức, trí tuệ: Trong môi trường học tập hoặc trao đổi tri thức, thói quen lảm nhảm khiến người trình bày không thể đi thẳng vào trọng tâm, dẫn đến bài giảng, thuyết trình hoặc chia sẻ thông tin trở nên rối rắm, thiếu hiệu quả. Người nghe phải mất nhiều nỗ lực để “lọc” ra ý chính từ dòng thông tin lộn xộn, dễ dẫn đến hiểu sai hoặc tiếp nhận thông tin một cách hời hợt.
• Lảm nhảm trong địa vị, quyền lực: Khi liên quan đến địa vị hoặc vị thế xã hội, lảm nhảm thường thể hiện qua việc liên tục nhắc tới những thành tựu nhỏ, khoe khoang vụn vặt hoặc lặp đi lặp lại những chi tiết cá nhân không thực sự quan trọng. Thói quen này không những không gia tăng giá trị cá nhân mà còn khiến người khác cảm thấy phiền toái, làm giảm đi uy tín thực sự của bản thân.
• Lảm nhảm trong tài năng, năng lực: Một người khi không tự tin về năng lực của mình dễ rơi vào thói quen lảm nhảm như một cách che giấu sự bất an nội tại. Thay vì trình bày năng lực qua hành động rõ ràng và kết quả thực tế, họ lảm nhảm về khả năng, kinh nghiệm hoặc những thành tích vụn vặt, làm giảm độ tin cậy trong mắt người nghe.
• Lảm nhảm về ngoại hình, vật chất: Trong cuộc sống hiện đại, lảm nhảm cũng thể hiện qua việc liên tục đề cập đến hình thức bề ngoài, tài sản hoặc những chuẩn mực vật chất, thường theo cách thiếu trọng tâm và thiếu giá trị thực tiễn. Điều này không chỉ làm tiêu tốn năng lượng giao tiếp mà còn phản ánh sự lệch lạc trong thang giá trị cá nhân.
• Lảm nhảm về dòng tộc, xuất thân: Một biểu hiện khác của lảm nhảm là việc thường xuyên nhắc đến dòng tộc, gia đình hoặc xuất thân như một hình thức tự định vị bản thân, nhưng lại thiếu chiều sâu và sự kết nối thực tế với năng lực hiện tại. Điều này dễ gây cảm giác tự mãn hoặc xa cách trong giao tiếp xã hội.

Có thể nói rằng, thói quen lảm nhảm không chỉ gây ảnh hưởng đến hiệu quả truyền đạt thông tin mà còn làm suy giảm sự tin cậy, chất lượng mối quan hệ và cản trở sự phát triển cá nhân. Ở phần tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những tác động cụ thể của lảm nhảm đối với cuộc sống.

Tầm quan trọng của việc kiểm soát thói quen lảm nhảm trong cuộc sống.

Sở hữu thói quen lảm nhảm không kiểm soát có ảnh hưởng tiêu cực như thế nào trong việc định hình cuộc sống của chúng ta? Nếu không được nhận diện và điều chỉnh, thói quen lảm nhảm sẽ âm thầm ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống: từ mối quan hệ cá nhân, hiệu quả công việc cho đến sự phát triển nội tâm. Khi giao tiếp thiếu trọng tâm trở thành thói quen, chúng ta không chỉ làm suy giảm chất lượng tương tác mà còn tự hạn chế con đường tiến bộ của chính mình. Dưới đây là những ảnh hưởng tiêu cực mà lảm nhảm mang lại cho chúng ta:

• Lảm nhảm đối với cuộc sống, hạnh phúc: Một người hay lảm nhảm dễ sống trong tâm trạng bối rối, bất ổn vì không thể diễn đạt suy nghĩ một cách rõ ràng. Tình trạng nói những điều vụn vặt, thiếu trọng tâm cũng khiến họ khó cảm nhận được niềm vui giản đơn trong cuộc sống, bởi tâm trí luôn bị xáo trộn bởi dòng suy nghĩ lan man.
• Lảm nhảm đối với phát triển cá nhân: Việc thường xuyên lảm nhảm làm giảm khả năng tự phân tích và đánh giá vấn đề một cách mạch lạc. Người mắc thói quen này thường khó xác định mục tiêu rõ ràng cho bản thân, dễ bị cuốn vào những việc không trọng yếu, từ đó làm chậm quá trình phát triển cá nhân và hạn chế sự trưởng thành nội tâm.
• Lảm nhảm đối với mối quan hệ xã hội: Trong giao tiếp xã hội, thói quen lảm nhảm khiến người khác cảm thấy khó chịu, bối rối hoặc mất hứng thú khi trò chuyện. Dần dần, người lảm nhảm có thể bị xa lánh, đánh mất cơ hội xây dựng những mối quan hệ chất lượng dựa trên sự thấu hiểu, đồng cảm và chia sẻ thực chất.
• Lảm nhảm đối với công việc, sự nghiệp: Trong môi trường làm việc, người lảm nhảm dễ bị đánh giá là thiếu chuyên nghiệp, không nắm bắt trọng tâm vấn đề và làm lãng phí thời gian trong giao tiếp nhóm. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất làm việc, khả năng thăng tiến cũng như sự tin tưởng từ đồng nghiệp và cấp trên.
• Lảm nhảm đối với cộng đồng, xã hội: Khi thói quen lảm nhảm trở nên phổ biến trong một cộng đồng, nó sẽ kéo theo sự rối loạn trong trao đổi thông tin, giảm chất lượng ra quyết định tập thể và làm chậm nhịp phát triển chung. Một xã hội có những cá nhân biết nói chuyện súc tích, có trọng tâm sẽ tạo ra môi trường giao tiếp minh bạch, hiệu quả và văn minh hơn.
• Ảnh hưởng khác: Ngoài những tác động chính kể trên, lảm nhảm còn làm suy yếu khả năng tập trung và tư duy logic của mỗi cá nhân. Khi năng lượng tinh thần bị phân tán vào những điều vô nghĩa, con người mất dần sự sắc bén trong suy nghĩ và khả năng đưa ra các quyết định sáng suốt trong cuộc sống.

Từ những thông tin trên cho thấy, việc kiểm soát và điều chỉnh thói quen lảm nhảm không chỉ cải thiện kỹ năng giao tiếp mà còn mở ra cánh cửa phát triển toàn diện cho mỗi cá nhân. Ở phần tiếp theo, chúng ta sẽ cùng khám phá những biểu hiện cụ thể để nhận diện thói quen lảm nhảm trong đời sống.

Biểu hiện của người có thói quen lảm nhảm.

Làm sao để nhận biết một người mang thói quen lảm nhảm trong giao tiếp và đời sống thường ngày? Người có thói quen lảm nhảm không chỉ bộc lộ qua cách nói chuyện kéo dài mà còn phản ánh trong suy nghĩ, cảm xúc và hành động thường ngày. Khi một người mang thói quen lảm nhảm, điều đó sẽ thể hiện rõ qua những biểu hiện sau đây:

• Biểu hiện trong suy nghĩ và thái độ: Người lảm nhảm thường có lối suy nghĩ lan man, dễ bị cuốn vào những chi tiết vụn vặt không cần thiết. Họ thiếu khả năng xác định đâu là vấn đề cốt lõi, thường để tâm quá mức đến những điều nhỏ nhặt, từ đó hình thành thái độ thiếu tập trung và thiếu định hướng rõ ràng trong suy nghĩ.
• Biểu hiện trong lời nói và hành động: Trong giao tiếp, họ nói liên tục nhưng thiếu trọng tâm, dễ chuyển chủ đề đột ngột, hoặc lặp lại những ý tưởng không liên quan. Hành động của họ cũng mang tính thiếu dứt khoát, hay thay đổi ý định giữa chừng do không xác định được rõ mục tiêu cần đạt được.
• Biểu hiện trong cảm xúc và tinh thần: Người có thói quen lảm nhảm dễ cảm thấy bồn chồn, bực bội hoặc thất vọng vì những chuyện vụn vặt. Họ thường phản ứng quá mức với những sự việc nhỏ, tâm trạng dễ dao động theo từng chi tiết không quan trọng, dẫn đến tinh thần thiếu ổn định và khó duy trì sự an yên nội tâm.
• Biểu hiện trong công việc, sự nghiệp: Trong môi trường chuyên nghiệp, thói quen lảm nhảm khiến họ khó thuyết trình rõ ràng, dễ kéo dài cuộc họp không cần thiết và làm giảm hiệu quả truyền đạt thông tin. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín cá nhân, làm chậm tiến trình công việc và hạn chế cơ hội thăng tiến.
• Biểu hiện trong khó khăn nghịch cảnh: Khi đối diện với thử thách, người lảm nhảm không tập trung vào tìm giải pháp mà dễ sa đà vào việc than thở, nói nhiều về những chi tiết nhỏ không quan trọng. Thay vì nhìn nhận tổng thể và hành động quyết liệt, họ bị mắc kẹt trong dòng suy nghĩ lộn xộn và tiêu tốn năng lượng vào những điều không cần thiết.
• Biểu hiện trong đời sống và phát triển: Trong hành trình phát triển bản thân, người có thói quen lảm nhảm dễ bị phân tán mục tiêu, dành quá nhiều thời gian cho những việc thứ yếu thay vì kiên trì theo đuổi giá trị cốt lõi. Điều này cản trở quá trình phát triển kỹ năng, tư duy và làm suy giảm khả năng hoàn thiện bản thân một cách sâu sắc và bền vững.

Nhìn chung, người có thói quen lảm nhảm thường mất đi sự sắc bén trong tư duy, làm giảm hiệu quả giao tiếp và tự giới hạn tiềm năng phát triển của chính mình. Ở phần tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những cách rèn luyện cụ thể để vượt qua thói quen lảm nhảm, hướng tới lối giao tiếp súc tích và trọng tâm hơn.

Cách rèn luyện để nói chuyện súc tích, có trọng tâm hơn, vượt qua thói quen lảm nhảm.

Làm thế nào để chúng ta có thể rèn luyện và vượt qua thói quen lảm nhảm, từ đó nâng cao khả năng giao tiếp súc tích và trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình? Thói quen lảm nhảm có thể được chuyển hóa thông qua sự rèn luyện có chủ đích về tư duy, cách diễn đạt và lối sống hằng ngày. Để phát triển bản thân trở nên rõ ràng, mạch lạc và duy trì những mối quan hệ lành mạnh, chúng ta cần xây dựng những phương pháp rèn luyện thiết thực và bền vững. Sau đây là một số giải pháp cụ thể:

• Thấu hiểu chính bản thân mình: Để điều chỉnh thói quen lảm nhảm, điều quan trọng đầu tiên là nhận diện khi nào và vì sao mình bắt đầu nói không trọng tâm. Việc tự hỏi “Mình đang muốn truyền đạt điều gì?” hoặc “Thông điệp chính mình muốn gửi gắm là gì?” sẽ giúp ta tỉnh thức hơn với thói quen diễn đạt dài dòng.
• Thay đổi góc nhìn, tư duy mới: Thay vì nghĩ rằng nói nhiều sẽ giúp người khác hiểu mình hơn, hãy tập tư duy ngược lại: “Nói ít nhưng đúng trọng tâm” mới thực sự hiệu quả. Tư duy hướng tới sự đơn giản hóa nội dung sẽ giúp chúng ta giao tiếp mạnh mẽ hơn, đồng thời giảm bớt sự sa đà vào chi tiết không cần thiết.
• Học cách chấp nhận thực tại: Thực hành chấp nhận rằng không phải điều gì mình nghĩ đến cũng cần phải nói ra. Biết chọn lọc nội dung quan trọng để chia sẻ sẽ giúp lời nói có giá trị hơn và tránh được thói quen lảm nhảm. Sự tiết chế trong giao tiếp thể hiện sự chín chắn và tôn trọng người nghe.
• Viết, trình bày cụ thể trên giấy: Ghi lại những điều cần nói trước khi trình bày là cách luyện tập hữu hiệu để rèn tư duy mạch lạc. Việc liệt kê các ý chính trên giấy giúp chúng ta hệ thống hóa suy nghĩ, tránh bị lan man và đảm bảo truyền đạt đúng trọng tâm trong giao tiếp thực tế.
• Thiền định, chánh niệm và yoga: Các phương pháp này giúp tâm trí trở nên tĩnh lặng, từ đó dễ nhận diện khi bản thân bắt đầu nói lan man. Thiền định và chánh niệm rèn luyện khả năng quan sát dòng suy nghĩ một cách khách quan, giúp kịp thời điều chỉnh trước khi lời nói trôi theo quán tính lảm nhảm.
• Chia sẻ khó khăn với người thân: Thẳng thắn trao đổi với những người thân thiết về mong muốn cải thiện kỹ năng giao tiếp sẽ mở ra cơ hội nhận được phản hồi chân thành. Những góp ý từ bên ngoài sẽ giúp chúng ta soi lại những điểm yếu trong cách nói chuyện và điều chỉnh một cách thực tế hơn.
• Xây dựng lối sống lành mạnh: Một cơ thể khỏe mạnh và một tinh thần cân bằng sẽ hỗ trợ rất lớn cho khả năng tập trung trong giao tiếp. Lối sống điều độ, ăn uống lành mạnh, luyện tập thể thao đều đặn giúp tâm trí tỉnh táo, từ đó giảm bớt thói quen nói chuyện không kiểm soát.
• Tìm sự hỗ trợ chuyên nghiệp: Nếu thói quen lảm nhảm đã bám rễ sâu và khó tự thay đổi, việc tham gia các lớp học về kỹ năng giao tiếp hoặc tìm đến chuyên gia tư vấn sẽ mang lại giải pháp bài bản. Họ sẽ giúp chúng ta thiết kế lộ trình cải thiện cụ thể và giám sát quá trình rèn luyện.
• Các giải pháp hiệu quả khác: Ngoài ra, việc thực hành kỹ thuật “Nói 3 điểm chính”, tham gia câu lạc bộ thuyết trình hoặc rèn luyện kỹ năng storytelling cũng là những cách thiết thực để giảm thói quen lảm nhảm và phát triển phong cách giao tiếp mạch lạc, cuốn hút.

Tóm lại, thói quen lảm nhảm có thể được kiểm soát và chuyển hóa thông qua sự tự nhận thức, điều chỉnh tư duy và rèn luyện kỹ năng diễn đạt có trọng tâm. Giao tiếp súc tích không chỉ giúp chúng ta nâng cao hiệu quả truyền đạt mà còn mở ra những cánh cửa phát triển mới trong cuộc sống cá nhân và nghề nghiệp.

Kết luận.

Thông qua sự tìm hiểu lảm nhảm là gì, kể từ khái niệm, phân loại các hình thức của lảm nhảm phổ biến, cũng như vai trò của nó trong cuộc sống, mà Sunflower Academy đã trình bày ở trên. Hy vọng bạn đã nhận ra rằng việc điều chỉnh thói quen lảm nhảm không chỉ giúp giao tiếp trở nên rõ ràng và hiệu quả hơn, mà còn mở ra cơ hội phát triển toàn diện về tư duy, kỹ năng và các mối quan hệ xã hội. Sự rèn luyện kiên trì sẽ giúp mỗi chúng ta xây dựng được phong cách giao tiếp súc tích, có chiều sâu, từ đó tạo nền tảng cho sự thành công và hạnh phúc bền vững trong cuộc sống.